Specificaties voor hygienisch lassen
Dit artikel vormt een beknopte richtlijn om specificaties voor hygiënisch lassen binnen de voedingsmiddelenindustrie te definiëren. Dit is van toepassing op buis- en leidingwerksystemen met een wanddikte minder dan 3,5mm, gemaakt van AISI 304(L) (1.4301, 1.4306 of 1.4307), 316(L) (1.4401, 1.4404 of 1.4435), 316Ti (1.4571) of 904L (1.4539) en hun equivalenten. Hygiënisch lassen gebeurt middels het lasproces GTAW/TIG zonder toevoegmateriaal. Deze techniek biedt bovendien het beste resultaat bij de productie van dunwandig roestvaststalen leidingwerk.
Definitie van een hygiënische las
De definitie van een hygiënische las is als volgt: Een ideale hygiënische las zou volledig gevuld en goed uitgelijnd moeten zijn en geen van de volgende karakteristieken hebben:
- Scheurtjes of porositeit
- Inwendige kleuring
- Concaafheid
- Convexheid
- Onvolledige samensmelting
- Insluitsels
- Toename van de oppervlakteruwheid
- Samenhangende metallurgische veranderingen
- Geen ijspegelvorming
- Zichtbare vlamboog
- Randinkarteling
- Doorbranden
Lasverkleuring
In deze bijlage vind je een leidraad voor lasverkleuringsniveaus van Austenitisch RVS. De verkleuring is een gevolg van de restwaarde zuurstof in de lasomgeving. In onderstaand overzicht vindt je de restwaarde zoals die was bij de betreffende las. Zoals eerder in de tekst vermeld heeft HDN grenzen gesteld aan de verkleuring van een hygiënische las aan de binnen en buitenzijde. Dit verschaft een visuele vergelijkingsleidraad en wordt gebruikt tijdens inspectie.
Het proefstuk is ontstaan door gebruikt te maken van een orbitaal lasproces op een RVS buis met een buitendiameter van 50,8 mm. De lassen zijn volledig doorgelast vanaf de buitenzijde. De concentratie zuurstof gemeten in ppm in een zuivere argon backinggas omgeving is voor elke las als volgt:
Lasverkleuringsniveaus aan de binnenzijde van austenitisch RVS buis
Las 1: 10 ppm Las 2: 25 ppm Las 3: 50 ppm Las 4: 100 ppm
Las 5: 200 ppm Las 6: 500 ppm Las 7: 1000 ppm Las 8: 5000 ppm
Las 9: 12.500 ppm Las 10: 25.000 ppm
Deze illustratie dient als referentie om de mate van verkleuring te bepalen, maar niet om het zuurstof gehalte in het backinggas te bepalen. De hoeveelheid verkleuring en het uiterlijk kunnen beïnvloed worden door andere factoren dan het zuurstof gehalte.
Hygiënische las
Een hygiënische las onderscheidt zich van een normale las in de eisen voor voorkoming van eventuele besmetting of corrosievorming in het lasgebied. HDN stelt eisen aan de uitvoering van de hecht las, maar ook aan de voorbereiding van de las (fitten).
Lasverkleuringsniveaus aan de binnenzijde van austenitisch RVS buis
Foto 1: visuele inspectie volgen de lasverkleuringsniveaus volgens AWS D18.1 & D18.2/HDN (niet acceptabel)
Foto 2: visuele inspectie volgens de lasverkleuringsniveaus volgens AWS D18.1 & D18.2 /HDN (acceptabel)